aktualności klasztoru Zwola wróć

Zakonnice i zakonnicy – artykuł w Gazecie Średzkiej

W lokalnej Gazecie Średzkiej (Nr 5/1272; 6 lutego 2020r.) ukazał się artykuł p. Jarosława Krzemińskiego nawiązujący do obchodzonego niedawno dnia życia konsekrowanego, w którym jest mowa także o naszym klasztorze. Za zgodą autora poniżej prezentujemy scan i pełny tekst tego artykułu.

Zakonnice i zakonnicy

W minioną niedzielę, w Święto Ofiarowania Pańskiego, Kościół katolicki w Polsce obchodził Dzień Życia Konsekrowanego. Zakonnice i zakonnicy są również w powiecie średzkim.

Zakonów w Środzie i okolicy dawniej było sporo. W Środzie swój klasztor pozostawili dominikanie. Z kolei franciszkanie przez 150 lat prowadzili parafię w Bagrowie.

Nie tak dawno swój klasztor w Środzie miały Siostry Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo, czyli szarytki. Zostały już po nich tylko wspomnienia, kwatera z grobami na średzkim cmentarzu, budynek dawnego klasztoru, gdzie obecnie mieszczą się przedszkole i żłobek oraz ulica nazwana na ich część ulicą Szarytek.

Również współcześnie instytuty życia konsekrowanego prowadzą swoje misje na terenie powiatu średzkiego. Dwa klasztory znajdują się w Zaniemyślu.

Zakonnicy w Zwoli

Na terenie archidiecezji poznańskiej działa osiemnaście zakonów męskich, które mają tu domy i klasztorów. Są to: bonifratrzy, benedyktyni, chrystusowcy, dominikanie, filipini, franciszkanie i franciszkanie konwentualni, jezuici, karmelici bosi, Misjonarze Ducha Świętego i Misjonarze Świętej Rodziny, oblaci, pallotyni, pijarzy, salezjanie, Bracia Serca Jezusowego, oraz księża werbiści i księża zmartwychwstańcy.

Nowy klasztor karmelitów bosych od ponad dziewięciu lat powstaje w Zwoli koło Zaniemyśla. Nazwa i początki zakonu karmelitów bosych związane są z Górą Karmel w Palestynie. Począwszy od św. proroka Eliasza, na przestrzeni wieków, przebywali tam pustelnicy pielęgnując ducha modlitwy i służąc ludziom. Za patronkę obrali sobie Maryję, która stała się dla nich siostrą. W XIII wieku regułę życia nadał pustelnikom św. Albert, patriarcha Jerozolimy. W XVI wieku w Hiszpanii zakon został zreformowany przez św. Teresę od Jezusa i św. Jana od Krzyża. Pod koniec XIX wieku duchowość karmelitańską ubogaciła swoją „małą drogą” św. Teresa od Dzieciątka Jezus. Do Polski karmelici bosi przybyli w 1605 roku. Drugim świętym karmelitą po Janie od Krzyża jest Polak – św. Rafał Kalinowski.

Decyzja o budowie klasztoru i Domu Rekolekcyjno-Formacyjnego pod wezwaniem Świętej Teresy od Jezusa zrodziła się w perspektywie zbliżającego się w przyszłym roku jubileuszu pięćsetnej rocznicy urodzin św. Teresy od Jezusa (Teresy z Avila) – hiszpańskiej mistyczki, teologa życia kontemplacyjnego oraz reformatorki zakonu karmelitów, która wraz ze świętym Janem od Krzyża jest uważana za założycielkę karmelitów bosych. 40 lat po śmierci została kanonizowana przez papieża Grzegorza XV W roku 1970 została uznana przez papieża Pawła VI doktorem Kościoła.

Nowy klasztor buduje Warszawska Prowincja Karmelitów Bosych, która ma klasztory m.in. w Warszawie, Sopocie, Wrocławiu i Łodzi, ale także w mniejszych miejscowościach (Drzewinie, Gorędzieju i Zamarte) oraz poza granicami Polski – głównie na wschodzie (na Syberii, a także w Mińsku czy Pińsku) oraz w Rzymie, na Florydzie i Afryce.

Karmelici bosi od prawie 400 lat są także obecni w Poznaniu, gdzie mają klasztor przy ul. Działowej na Wzgórzu Św. Wojciecha, naprzeciwko kościoła św. Wojciecha z Kryptą Zasłużonych Wielkopolan. Przy poznańskim klasztorze mieści się seminarium duchowne.

Budowę klasztoru w Zwoli rozpoczęto uroczyście 26 sierpnia 2011 roku. Więcej o jego budowie piszemy na stronie 9.

Dom Rekolekcyjno – Formacyjny w Zwoli ma mieć kaplicę (123 miejsca w ławkach), chór zakonny (kaplicę modlitw zakonników), aulę (miejsce spotkań i konferencji dla około 60 osób), furtę z rozmównicą, bibliotekę z czytelnią, 21 pokoi dla 40 rekolektantów, dwa pokoje dla pięciu rekolektantów niepełnosprawnych poruszających się na wózkach, sześć cel zakonników, osiem cel postulantów oraz kaplicę rekolekcyjną. W skład klasztoru wchodzić będą również budynki gospodarcze. Powierzchnia budynku głównego to 2330 m kw., a kubatura to prawie 11,5 tys. m sześc. Długość budynku to 59m, szerokość – 33 m, a wysokość – 19,5 m.

Budową klasztoru w Zwoli od początku kierował ojciec Juliusz Wiewióra, czyli o. Juliusz Maria od Miłosierdzia Bożego OCD.

Jednak w grudniu o. prowincjał Jan Piotr Malicki przeniósł o. Juliusza do Korony na Florydzie. Jest to klasztor św. Józefa w diecezji St. Augutine. Przełożonym klasztoru w Zwoli jest o. Roman Hernoga, który również jest odpowiedzialny za budowę klasztoru.

Siostry w Zaniemyślu

Z kolei na terenie archidiecezji poznańskiej swoje domy i klasztory ma 37 żeńskich instytutów życia konsekrowanego.

Obecnie na terenie powiatu średzkiego znajdziemy tylko jeden dom zgromadzenia żeńskiego. W Zaniemyślu przy ul. Raczyńskiego znajduje się Dom Zakonny Sióstr Służebniczek Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Jest to zgromadzenie założone przez błogosławionego Edmunda Bojanowskiego. Dom Generalny Sióstr Służebniczek Niepokalanego Poczęcia NMP znajduje się w Luboniu (Żabikowie) przy grobie założyciela zakonu, a dom w Zaniemyślu należy do Pleszewskiej Prowincji św. Józefa. Siostry służebniczki z tego zgromadzenia zajmują się katechezą, ale prowadzą także m.in. ochronki w Pleszewie, Witkowie, Krzywiniu i Gnieźnie oraz specjalny ośrodek wychowawczy w Gnieźnie. Mają też dom zakonny w Zakopanem. Siostry prowadzą również misje w Brazylii i Kazachstanie.

Również w Zaniemyślu siostry prowadzą ochronkę dla dzieci, a w ich kaplicy odprawiana jest codziennie msza św. Siostry Służebniczki Maryi przybyły do Zaniemyśla w 1891 roku w okresie Kulturkampfu. W wybudowanym w 1893 roku własnym domu urządziły w 1910 roku kaplicę. Siostry pielęgnowały chorych, prowadziły ochronkę dla dzieci, uczyły dziewczęta robótek i szycia. W latach 1947 – 1951 prowadziły prewentorium dla dzieci zagrożonych gruźlicą. Obecnie dom przeznaczony jest dla sióstr emerytek, ale podobnie jak w przeszłości siostry prowadzą przedszkole – ochronkę.

Dodajmy, że w Zaniemyślu znajduje się duży Ośrodek Charytatywno – Wypoczynkowy Caritas Archidiecezji Poznańskiej, który nosi nazwę Bojanowe Gniazdo. Wybudowano tu trzy budynki letniskowe, z których każdy może pomieścić jednorazowo do 40 osób. Poświęcając nowy ośrodek abp Stanisław Gądecki nazwał go „archidiecezjalnym centrum duchowości chrześcijańskiej”. Patronem ośrodka został właśnie bł. Edmund Bojanowski.

Przypomnijmy, że jeszcze nie tak dawno swój klasztor w Środzie miały Siostry Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo, czyli szarytki. Zostały już po nich tylko wspomnienia, kwatera z grobami na średzkim cmentarzu, budynek dawnego klasztoru, gdzie obecnie mieści się przedszkole oraz ulica nazwana ich część ulicą Szarytek.

Średzkie powołania

Środa ma kilka powołań do zgromadzeń zakonnych.

Dominikanką jest siostra Maria Augustyna, czyli średzianka Magdalena Król. Służyła ona wcześniej w Domu Pomocy Społecznej w Mielżynie, a obecnie pełni posługę w domu pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży „Dom Chłopaków” w Broniszewicach.

Z kolei siostra Estera Serafin należy do Wspólnoty Sióstr Uczennic Krzyża. Przebywała m.in. na misji w Zimbabwe i w Mosinie. Obecnie pełni posługę w Piasecznie, gdzie dom zgromadzenia znajduje się w Zalesiu Dolnym. Wspólnota Sióstr Uczennic Krzyża jedną ze swoich placówek ma niedaleko Środy – w Czmońcu mieści się bowiem Dom pw. Maryi Matki Kościoła, gdzie działa Centrum Formacji Rodziny i Dom Kontemplacyjny.

Siostra Monika Robak należy do Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi. Przez wiele lat pracowała ona w parafii w Trzciance, a później w Mikstacie w diecezji kaliskiej. Obecnie pełni posługę w Świetlicy Środowiskowej Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi w Koszalinie.

Kapłanem w Towarzystwie Chrystusowym dla Polonii Zagranicznej jest ks. Jerzy Grynia, który pracuje w Niemczech. Był m.in. proboszczem w Leverkusen, a dokładnie od 6 lat jest proboszczem w Polskiej Misji Katolickiej w Düsseldorfie. Polska parafia działa tam już od 1945 roku, a od 1977 roku to Polska Misja Katolicka pod wezwaniem Matki Bożej Królowej Polonii Zagranicznej.

Duszpasterze PMK – ks. J. Grynia ma do pomocy kapłana – obejmują swoją posługą miasto Düsseldorf oraz sąsiednie dekanaty. Msze święte w języku polskim sprawowane są obecnie w trzech kościołach w Dusseldorfie. Msze święte są odprawiane w Neuss. W latach poprzednich regularnie odprawiano msze święte niedzielne w Grevenbroich oraz w Nievenheim.

Ks. Radosław Rafał ze Zgromadzenia Misjonarzy Świętej Rodziny posługuje obecnie w domu zakonnym, w Centrum Formacji Świętorodzinnej Misjonarzy Świętej Rodziny w Bąblinie niedaleko Obornik jako rekolekcjonista i psycholog. Jest jednym z oficjałów Zarządu Prowincjonalnego Misjonarzy Świętej Rodziny w Polsce jako Moderator Formacji Ciągłej. Jest również pasterzem wspólnoty „Poznanie Jezusa” i redaktorem naczelnym kwartalnika „Posłaniec Świętej Rodziny”. Z wykształcenia jest także psychologiem, a z zamiłowania pasjonatem Ducha Świętego. Wcześniej był m.in. egzorcystą w archidiecezji poznańskiej. Jest również charyzmatycznym kaznodzieją, a jego homilie znaleźć można w internecie.

Z Zaniemyśla pochodzi rodzeństwo Maria i Maciej Kozubscy, czyli siostra Narcyzy i brat Salwator. Siostra Narcyza należy do Zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej. Przez zgromadzenie kierowana były na misje m.in. na Białoruś. Z kolei brat Salwator należy do Zakonu Braci Mniejszych, czyli bernardynów i jest furtianem w sanktuarium pasyjno – maryjnym w Kalwarii Zebrzydowskiej.

Niemal cztery lata temu święcenia kapłańskie otrzymał franciszkanin, ojciec Bartłomiej Skibiński z Zakonu Braci Mniejszych. Mszę prymicyjną odprawił w kościele pw. św. Wawrzyńca w Zaniemyślu, gdyż właśnie z Zaniemyśla pochodzi młody zakonnik. O. Bartłomiej ukończył Zespół Szkół Ekonomicznych w Łęknie, gdzie zdawał maturę. Zakonnik pełni obecnie posługę w klasztorze franciszkanów i parafii w Jarocinie.

Dwa najnowsze średzkie powołania zakonne pochodzą z parafii św. Józefa w Środzie. Śluby zakonne w zakonie franciszkanów złożył brat Ksawery Przemysław Bolek. W ubiegłym roku otrzymał święcenia diakonatu, a w tym roku powinien otrzymać święcenia kapłańskie.

Drugi parafialny kleryk Kacper Wiatr przygotowuje się do święceń kapłańskich w Łodzi-Łagiewnikach – u franciszkanów konwentualnych. Jest obecnie na trzecim roku studiów.

krzem

Jak podaje Konferencja Episkopatu Polsce – według danych z końca 2018 roku – w Polsce pracuje ok. 32 tysiące sióstr zakonnych oraz zakonników. W tym liczba sióstr zakonnych to 20.240, z czego 1.290 to siostry żyjące w klasztorach kontemplacyjnych. W Polsce istnieje 106 żeńskich zgromadzeń czynnych, które posiadają 2120 domów zakonnych.

Siostry zakonne prowadzą m.in. niemal 400 przedszkoli; 115 szkół podstawowych, ponadpodstawowych i specjalnych; 79 świetlic; 64 placówki opiekuńczo-wychowawcze (w tym domy dziecka); 31 okien życia; 29 domów opieki; 33 stołówki dla biednych; 47 punktów wydawania żywności i 72 domy rekolekcyjne. Około 100 sióstr jest zaangażowanych w duszpasterstwo więźniów. Siostry zakonne ewangelizują też przez środki społecznego przekazu. Prowadzą ok. 500 portali internetowych, ok. 400 stron na Facebooku i Twitterze i mają 6 wydawnictw.

W Polsce istnieje 141 zakonnych domów rekolekcyjnych oraz 40 centrów duchowości prowadzonych przez zakonników. Katechezą w szkołach zakonnicy obejmują ponad 260 tys. dzieci i młodzieży. Zakonnicy prowadzą też 143 własne szkoły, w tym 45 liceów ogólnokształcących. Formacji przy kościołach zakonnych podlega ponad 12.600 studentów.

Ponadto zakony męskie w Polsce obsługują 174 kościoły sanktuaryjne, a w 91 kościołach zakonnych prowadzona jest całodzienna adoracja Najświętszego Sakramentu.

Zgromadzenia męskie o największej liczbie członków to franciszkanie (1230), salezjanie (1040) i franciszkanie konwentualni (934).

Zobacz także drugi artykuł „Klasztor coraz piękniejszy” (z tego samego numeru Gazety Średzkiej)