wróć Medytacja przez wieki czyli spotkanie formacyjne w Zwoli
13 grudnia, 2021
W dniach 22 i 23 listopada br. w Zwoli odbyło się spotkanie Komisji Rekolekcyjnej naszej prowincji poświęcone tematyce medytacji. Chcieliśmy zobaczyć medytację karmelitańską w świetle innych tradycji duchowych. Na spotkanie zostali zaproszeni wszyscy prowadzący rekolekcje ‘Szkoła Modlitwy Karmelitańskiej’ w Gorzędzieju i Zwoli.
O. Bruno Koniecko OSB (magister nowicjatu z Tyńca) przedstawił medytację u Ojców Pustyni i w tradycji benedyktyńskiej. Ukazał, jak bardzo inne było wówczas znaczenie słowa medytacja. Greckie melete nie oznaczało intelektualnego rozważania, lecz proste, wielokrotne powtarzanie pewnego fragmentu Pisma św. tak, aby on coraz bardziej wnikał do wnętrza, do ‘środka’ (medium) człowieka. (Podobna praktyka w tradycji zachodniej została przez św. Augustyna nazwana aktem strzelistym). Z czasem formuły do powtarzania były coraz bardziej określane i ostatecznie na wschodzie przyjęły formę tzw. modlitwy Jezusowej: Panie! Jezu Chryste, Synu Boży, zmiłuj się nade mną, grzesznikiem!
O. Dariusz Michalski SI (superior wspólnoty jezuickiej w Poznaniu) zaprezentował medytację ignacjańska. Szczególnie zatrzymaliśmy się na roli wyobraźni w tej metodzie, starając się porównać ją z doświadczeniem św. Teresy. Według wskazówek św. Ignacego, na początku medytacji należy ‘okiem wyobraźni’ zobaczyć wydarzenie, które zamierza się rozważać. Nie chodzi jednak o fantazjowanie, o tworzenie własnych wizji. Chodzi o to, aby skorzystać z obrazu, który jest nam dany przez ewangeliczny, czy biblijny opis. W swoim nauczaniu Jezus często posługiwał się plastycznymi obrazami, na których budował swoje przypowieści.
Zajęliśmy się także medytacją w praktyce Karmelu. O. Serafin przedstawił ją w doświadczeniu Karmelu pierwotnego, a o. Wojciech mówił o modlitwie w życiu św. Teresy od Jezusa. Drugiego dnia zostało przedstawione, co na temat praktyki modlitwy wewnętrznej mówi Pouczenie nowicjuszy (Instructio novitiorum) o. Jana od Jezusa i Maryi OCD z Calahorra z roku 1605 – księga, która przez kilka wieków była jednym z filarów formacji wstępnej w naszym Zakonie. O. Jan kładł ogromy nacisk na rolę woli w modlitwie. Pisze tak:
‘Pobożne czytanie, które było wybrane na modlitwę jest w medytacji rozważane i trawione jak pożywienie, którym wola się karmi i dzięki niemu się wzmacnia. I dlatego medytację należy podejmować w taki sposób, aby była dziełem woli. Medytacja ma być jakby narzędziem użytym do tego, aby wola została pociągnięta do tego, co szlachetne’.
o. Jana od Jezusa i Maryi OCD z Calahorra
Jeśli ktoś chciałby otrzymać fragment Pouczenia nowicjuszy dotyczący modlitwy (niecałe 5 stron), proszę dać znać na adres rekolekcje@karmelicibosi.pl.
o. Krzysztof Jarosz OCD
